2021-жылдын 20-майында Петербург эл аралык юридикалык форумдун (мындан ары – Форум) алкагында Россиянын Федералдык монополияга каршы кызматы тарабынан (мындан ары – Россиянын ФМК) уюшулган онлайн шарттамда сессия болуп, Мамагенттиктин атынан тармактык түзүмдүк бөлүмдөрдүн кызматкерлери катышышты.

Жогоруда аталган Форумдун алкагында Россиянын ФМКсынын пленардык сессиялары өткөрүлгөн.

1.«Санариптик экономикада монополияга каршы жөнгө салуу», атаандаштык мыйзамдарын иштеп чыгууга жана санариптештирүү шартында монополияга каршы жөнгө салууну өркүндөтүүгө, заманбап санарип рынокту монополияга каршы контролдоонун чараларынын натыйжалуулугун камсыз кылууга, санарип монополиялар тарабынан рыноктук бийлигин кыянаттык менен пайдаланууга каршы укуктук механизмдерди түзүүгө арналган . Бул сессияда баяндамачылар санариптик экономиканын тез өнүгүшү жана бул тармакта дүйнөлүк лидерлердин пайда болушу атаандаш мекемелердин алдында олуттуу кыйынчылыктарды жаратып жаткандыгын белгилешти. Санарип экономика товар рынокторун монополиялаштыруу, керектөөчүлөрдүн кызыкчылыгына зыян келтирүү үчүн санариптик гиганттар тарабынан рыноктук бийликти кыянаттык менен пайдалануу мүмкүнчүлүктөрү менен байланышкан тобокелчиликтерди өз ичине камтыйт. Азыркы учурда, санариптик платформалардын экономикалык күчүнүн өсүшү Россиянын эле эмес, башка өлкөлөрдүн мыйзам чыгаруучуларынан алардын ишмердүүлүгүнө тиешелүү эрежелерди жана талаптарды аныктоону талап кылат. Ошентип, санариптик экономиканын тез өнүгүшү монополияга каршы жөнгө салуу мамилелерин жана атаандаштык мыйзамдарындагы өзгөртүүлөрдү кайра карап чыгууну талап кылат. Санариптик экономика шартында монополияга каршы жөнгө салууну өркүндөтүү заманбап санарип рынок шартында монополияга каршы контролдоо чараларынын натыйжалуулугун, мындай рыноктордогу ак ниеттүү катышуучулардын укуктарын жана кызыкчылыктарын монополисттик иштин мүмкүн болгон көрүнүштөрүнөн коргоону күчөтүү, санарип монополиялардын жана санарип картелдердин рыноктук күчүн кыянаттык менен пайдалануусуна каршы туруучу укуктук механизмдерди түзүүнү камсыз кылышы керек. Сессиянын жүрүшүндө катышуучулар атаандаштыкты өнүктүрүү, санарип экономика шартында монополияга каршы мыйзамдарды жана монополияга каршы мыйзамдарды жана санарип экономика шартында монополияга каршы аракеттенүү ыкмаларын өркүндөтүү менен байланышкан негизги маселелерди карап чыгышты. 2. Пандемия учурунда фармацевтикалык рыноктордо интеллектуалдык менчик укуктарын коргоого жана монополияга каршы жөнгө салууга арналган “Кризистик кырдаалдарда монополияга каршы жөнгө салуу жана патенттик укуктарды коргоонун катышы”. Аталган сессияда фармацевтикалык базарларда интеллектуалдык менчик укугун коргоо жана монополияга каршы жөнгө салуу ортосундагы өз ара байланыш эл аралык атаандаштык коомчулугун тынчсыздандырып жаткандыгын баяндамачылар белгилеп өтүштү. Интеллектуалдык менчик укуктары рыноктун катышуучусуна белгилүү бир рыноктук бийликти камсыз кылышы мүмкүн, бул болсо айрым рынок катышуучуларынын кыянатчылыгына алып келиши мүмкүн. Милдеттүү түрдө лицензиялоо механизми коомдук кызыкчылыктардагы интеллектуалдык менчик укуктарын чектөөгө мүмкүндүк берет. Милдеттүү түрдө лицензиялоо механизми эл аралык укуктун ченемдеринде дагы, көпчүлүк мамлекеттердин улуттук мыйзамдарынын ченемдеринде дагы каралган. Мисалы, Интеллектуалдык менчик укугунун соода аспектилери жөнүндө келишим (TRIPS) өзгөчө укуктарды коргоонун минималдуу стандарттарын жана лицензиялоонун милдеттүү механизмин колдонуу мүмкүнчүлүгүн белгилейт. Ушул стандарттарга шайкеш келүү Дүйнөлүк Соода Уюмуна мүчө болуунун шарты болуп саналат. Милдеттүү түрдө лицензиялоо механизми БРИКС өлкөлөрүнүн улуттук мыйзамдарында каралган. Ошондой эле, дүйнө жүзү боюнча өкмөттөр үчүн биринчи кезекте өз жарандарын тиешелүү медициналык инфраструктура жана дарылоо менен камсыз кылуу биринчи орунда турган, COVID-19 пандемиясы сыяктуу кризистик жагдай шартында монополияга каршы мыйзам менен патенттик коргоо укуктарынын өз ара катышы маселеси, айрыкча, дүйнө жүзүндөгү өкмөттөрдүн биринчи кезектеги милдети өз жарандарына жетиштүү медициналык жардам көрсөтүү инфраструктура жана тазалоо. COVID-19 пандемиясы – укук ээлеринин патенттик укуктарын коргоо жана чектөө механизмдерине жаңы коркунучтарды алып келди. Сессиянын алкагында катышуучулар COVID-19 пандемиясынын айланасында дүйнөдөгү учурдагы кырдаалды эске алуу менен, монополияга каршы мыйзамдардын ченемдерин колдонуу жана фармацевтикалык компаниялардын интеллектуалдык укуктарын коргоо ортосундагы теңдемди табуу маселелерин карашты.